Trung tâm thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ
Thứ nhất là sự quyết tâm chính trị, thống nhất quan
điểm chỉ đạo và bám sát mục tiêu đề ra. Công tác cải cách TTHC và triển
khai xây dựng Chính phủ điện tử đều là những nhiệm vụ lớn, có nhiều khó
khăn trong quá trình triển khai, không chỉ ở Việt Nam mà ở cả các quốc
gia trên thê giới. Ngay từ khi nhận nhiệm vụ này, VPCP đã tổ chức các
đoàn đi học tập kinh nghiệm của các quốc gia có thành tựu về cả cải cách
hành chính và xây dựng CPĐT như Estonia, Pháp, Malaysia, Hàn Quốc, Mỹ…
và phối hợp với Ngân hàng Thế giới để đánh giá mức độ sẵn sàng dữ liệu
mở và Chính phủ số tại Việt Nam. Qua các chuyến đi, Văn phòng Chính phủ
đã rút ra một số bài học kinh nghiệm có tính chất quyết định để bảo đảm
sự thành công của các công tác này.
.
Điểm nổi bật trong các bài học này là thống nhất quan
điểm chỉ đạo từ người đứng đầu. Nhận thức sâu sắc được vai trò đó, Văn
phòng Chính phủ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ thành lập Ủy ban Quốc
gia về CPĐT do Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch Uỷ ban trực tiếp chỉ đạo
triển khai xây dựng CPĐT. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu từng thành viên
Chính phủ, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương đều phải vào cuộc,
có sự thay đổi trong nhận thức và hành động, thống nhất quan điểm “hành
động nhanh, kết quả lớn, làm đâu chắc đấy”, phải “nghĩ lớn, nghĩ tổng
thể, bắt đầu từ những việc nhỏ nhất nhưng có hiệu quả lớn”.
.
Thứ hai là thể chế cần đi trước để tạo hành lang pháp
lý đầy đủ, toàn diện cho việc triển khai cải cách TTHC và Chính phủ
điện tử. Việc xây dựng, hoàn thiện thể chế phải đi trước làm cơ sở tạo
hành lang pháp lý đầy đủ, toàn diện cho quá trình triển khai. Thực tế,
thời gian vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn
bản pháp lý quan trọng, thống nhất, hiệu quả cho quá trình triển khai để
cải tiến, đưa ra lề lối, phương thức làm việc mới thông qua việc ứng
dụng công nghệ thông tin.
.
Thứ ba là gắn kết cải cách hành chính với xây dựng
CPĐT, cải cách dẫn dắt, ứng dụng công nghệ thông tin là công cụ. Qua
kinh nghiệm của các nước, để hiện đại hóa hành chính đạt được hiệu quả
như mong muốn thì trước hết cần phải tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ,
trong đó chú trọng tối ưu hóa việc ứng dụng công nghệ thông tin đối với
từng bước. Kinh nghiệm này đã được ứng dụng trong quá trình xây dựng
Cổng dịch vụ công quốc gia, Hệ thống e-Cabinet và đã nhận được kết quả
tích cực. Các dịch vụ công được đưa lên Cổng dịch vụ công quốc gia phải
đáp ứng yêu cầu về tài cấu trúc quy trình, thuận tiện cho người dân,
doanh nghiệp.
.
Theo ông Ngô Hải Phan, kinh nghiệm thứ tư là lấy
người dùng làm trung tâm. Đây là quan điểm xuyên suốt trong tất cả các
nhiệm vụ từ thể chế đến hiện đại hóa hành chính. Việc lấy người dùng làm
trung tâm sẽ nâng cao chất lượng phục vụ, tạo sự đồng thuận cao trong
quá trình triển khai. Cụ thể như Nghị định 61/2018/NĐ-CP với quan điểm
cá nhân, tổ chức làm trung tâm quy định việc triển khai cơ chế một cửa
phải công khai minh bạch, cải thiện hạ tầng, nâng cao trách nhiệm, tăng
cường giám sát, đánh giá chất lượng và tiếp nhận phản hồi trong quá
trình giải quyết TTHC. Cổng dịch vụ công quốc gia khi xây dựng cũng luôn
đề cao tính thân thiện, tiện dụng với người dùng và lựa chọn các dịch
vụ công thiết yếu, phù hợp để ưu tiên tích hợp trước.
Thứ năm là sự vào cuộc tích cực của bộ, ngành, địa phương và huy động sự
tham gia của cả xã hội, vận dụng có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế. Cải
cách TTHC, xây dựng CPĐT là nhiệm vụ lớn, cần sự vào cuộc của cả xã hội,
không chỉ từ phía cơ quan nhà nước. Uỷ ban Quốc gia về CPĐT, Hội đồng
tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ đều có các thành viên của
khu vực tư nhân. Các chính sách khi xây dựng đều lấy ý kiến người dân,
doanh nghiệp.
.
Trong quá trình triển khai, bên cạnh thúc đẩy sự vào
cuộc tích cực của các bộ, ngành, địa phương, VPCP thường xuyên tham vấn
các chuyên gia, huy động sự tham gia của các tổ chức trong nước và quốc
tế, vận dụng có chọn lọc kinh nghiệm triển khai thực tiễn của một số
quốc gia đã thành công. Các hệ thống này mới đưa vào hoạt động trong
thời gian ngắn nhưng đã phát huy hiệu quả và nhận được sự ủng hộ, đánh
giá tích cực.
.
Thứ sáu là có phương pháp, cách làm khoa học. Các hệ
thống thông tin Chính phủ do VPCP triển khai đều phải xây dựng Đề án để
xác định rõ mục tiêu, phạm vi, chức năng, trách nhiệm của các bộ, ngành,
địa phương, sau đó mới triển khai. Các hệ thống lớn như Cổng dịch vụ
công quốc gia trước khi vận hành chính thức đều phải qua 4 quá trình
(chạy thử trên môi trường thử nghiệm, chạy thật trên môi trường thử
nghiệm, chạy thử trên môi trường thật và chạy thật trên môi trường
thật), đồng thời gắn chặt chẽ với việc bảo đảm an toàn, an ninh hệ
thống.
.
Thứ bảy là chú trọng công tác truyền thông và đào
tạo, nâng cao nhận thức của toàn xã hội. Trong công tác truyền thông,
đào tạo, nâng cao nhận thức cần đặc biệt chú ý đến cả hai nhóm đối
tượng: nội bộ và bên ngoài, trong đó phải có nội dung, chương trình,
phương pháp phù hợp đối với từng nhóm. Việc truyền thông cho đối tượng
là người dân, doanh nghiệp thực hiện sẽ tạo sự ủng hộ, khuyến khích việc
tham gia thực hiện, góp ý, phản biện để cải thiện chất lượng dịch vụ;
còn truyền thông, đào tạo cho cán bộ, công chức sẽ giúp nâng cao nhận
thức, trách nhiệm, tạo sự ủng hộ, tham gia quản lý, vận hành đảm bảo
thông suốt, hiệu quả.